ในโลกของการทำธุรกิจแน่นอนว่าการมีแผนธุรกิจ และกลยุทธ์ที่ดีย่อมทำให้ธุรกิจของเรามีทิศทางที่ชัดเจน และเพิ่มโอกาสการประสบความสำเร็จได้มากกว่าเดิม ซึ่งแนวทางการวิเคราะห์ธุรกิจที่เป็นที่นิยมอย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบันคงหนีไม่พ้น “Business Model Canvas” ที่เป็นการวิเคราะห์ธุรกิจที่ครอบคลุม และชัดเจนถึงองค์ประกอบโครงสร้างของธุรกิจเราทั้งหมด
วันนี้ วิชาการ จึงอยากพาทุกคนไปรู้จัก Business Model Canvas ว่าจะมีรายละเอียดอย่างไรและนำไปใช้วิเคราะห์ธุรกิจของเราได้อย่างไรบ้าง พร้อมตัวอย่าง ไปดูรายละเอียดกันได้เลย
Business Model Canvas แผนวิเคราะห์ธุรกิจเพื่อความสำเร็จ
Business Model Canvas คืออะไร ?
Business Model Canvas คือ แผนการวิเคราะห์ธุรกิจโดยวิเคราะห์องค์ประกอบทางธุรกิจที่ส่งผลต่อการดำเนินงานทั้ง 9 ประเภท ประกอบไปด้วย
อ้างอิงรูปภาพจาก SBC – Business Model Canvas
กลุ่มแรก : วิเคราะห์ลูกค้า
- Customer Segment – ใครคือกลุ่มลูกค้าของเรา
- Value Propositions – อะไรคือจุดเด่นของสินค้าเราที่เหนือกว่าคู่แข่งและลูกค้าอยากจะซื้อ
- Channel – ช่องทางการขายและบริการของเราไปสู่ลูกค้ามีช่องทางไหนบ้าง
- Customer Relationship – เราจะติดต่อและรักษาความสัมพันธ์กับลูกค้าได้อย่างไร
กลุ่มสอง : วิเคราะห์แนวทางการดำเนินธุรกิจ
- Key Resources – ธุรกิจของเราใช้ทรัพยากรหลักอะไรบ้างในการดำเนินธุรกิจ
- Key Activities – ธุรกิจของเรามีกิจกรรมหลักอะไรในการดำเนินธุรกิจ
- Key Partners – ธุรกิจของเราต้องมีหุ้นส่วนที่มาสนับสนุนธุรกิจคือใครบ้าง
กลุ่มสาม : วิเคราะห์ด้านการเงินธุรกิจ
- Revenue Stream – รายได้จากธุรกิจของเราจะมาจากอะไรได้บ้าง เช่น รายได้จากการขาย, รายได้จากค่าเช่า เป็นต้น
- Cost Structures – วิเคราะห์ต้นทุนในการดำเนินธุรกิจของเราว่าต้องมีอะไรบ้าง เช่น เงินทุน, เครื่องจักร, ที่ดิน, แรงงาน เป็นต้น
Business Model Canvas มีประโยชน์กับธุรกิจอย่างไร ?
- ทำให้เป้าหมายของธุรกิจชัดเจนขึ้น
- เห็นภาพรวมสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจ เข้าใจจุดแข็ง, จุดอ่อน, หุ้นส่วน ไปจนถึงทรัพยากรที่ต้องใช้
- ช่วยให้ผู้บริหารวางแผนกลยุทธ์ได้อย่างรอบด้าน
- ช่วยให้ผู้บริหารและพนักงานสามารถเห็นภาพรวม เพื่อพัฒนาธุรกิจได้ง่าย
ตัวอย่างการใช้ Business Model Canvas กับธุรกิจ “Coca-Cola”
กลุ่มแรก : วิเคราะห์ลูกค้า
- Customer Segment
- ผู้แทนจำหน่ายลูกค้าทั่วไป
- Value Propositions
- เครื่องดื่มที่มีรสชาติเป็นเอกลักษณ์
- สินค้าที่สามารถขายคู่กับสินค้าอื่นเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม
- Channel
- Supermarket
- ร้านอาหาร
- ตู้กดน้ำ
- ตัวแทนจำหน่าย
- Customer Relationship
- Call Center
- โปรโมชันต่าง ๆ
กลุ่มสอง : วิเคราะห์แนวทางการดำเนินธุรกิจ
- Key Resources
- พัฒนาเครื่องดื่ม
- พัฒนาหัวเชื้อ
- พัฒนาบรรจุภัณฑ์
- ดูแลสิทธิ์การจัดจำหน่าย
- Key Activities
- การผลิต
- การตลาดและโฆษณา
- กิจกรรมเครือข่ายตัวแทนจำหน่าย
- Key Partners
- ผู้แทนจำหน่าย
- นักลงทุน
- ร้านอาหารและค้าปลีก
กลุ่มสาม : วิเคราะห์ด้านการเงินธุรกิจ
- Revenue Stream
- รายได้จากการขายเครื่องดื่ม
- รายได้จากส่วนแบ่งกำไรและค่าลิขสิทธิ์ตัวแทนจำหน่าย
- รายได้จากการลงทุนในธุรกิจอื่น
- Cost Structures
- วัตถุดิบสำหรับการผลิต
- แรงงาน
- ทุนในการทำการตลาดและโฆษณา
- โรงงาน
ตัวอย่างการใช้ Business Model Canvas กับธุรกิจ Google
กลุ่มแรก : วิเคราะห์ลูกค้า
- Customer Segment
- ผู้ใช้ทั่วไป
- ผู้ใช้องค์กร
- บริษัทโฆษณา
- นักพัฒนาซอฟแวร์
- บริษัทโทรศัพท์มือถือ
- Value Propositions
- บริการ Search Engine
- บริการที่เก็บข้อมูลออนไลน์
- บริการสื่อบันเทิงต่าง ๆ
- อุปกรณ์ IT ที่ล้ำหน้า มีจุดเด่นที่แตกต่างจากคู่แข่ง
- บริการระบบปฏิบัติการ Android
- บริการด้านแผนที่ออนไลน์
- Channel
- เว็บ Google.com
- แอปพลิเคชัน Google ต่าง ๆ
- Customer Relationship
- การทำรายการออนไลน์ด้วยตนเอง
- ศูนย์บริการลูกค้า
กลุ่มสอง : วิเคราะห์แนวทางการดำเนินธุรกิจ
- Key Resources
- พัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ
- วิจัยและพัฒนาซอฟแวร์และเทคโนโลยี IT
- Key Activities
- การบริหารข้อมูล
- การบริหารคอนเทนต์
- จัดจำหน่ายซอฟแวร์และอุปกรณ์ IT
- Key Partners
- บริษัทโฆษณา
- นักทำคอนเทนต์
- นักพัฒนาซอฟแวร์อิสระ
กลุ่มสาม : วิเคราะห์ด้านการเงินธุรกิจ
- Revenue Stream
- ค่าบริการ
- ค่าลิขสิทธิ์
- ค่าโฆษณา
- รายได้จากการขายโทรศัพท์มือถือและอุปกรณ์ IT
- Cost Structures
- โรงงาน ออฟฟิศ ศูนย์จัดจำหน่าย
- แรงงาน
- ทุนวิจัยพัฒนา
- ทุนการตลาดและการขาย
ตัวอย่างการใช้ Business Model Canvas กับธุรกิจ Apple
กลุ่มแรก : วิเคราะห์ลูกค้า
- Customer Segment
- ผู้ใช้ทั่วไป
- ผู้ใช้องค์กร
- บริษัทโฆษณา
- นักพัฒนาซอฟแวร์
- บริษัทโทรศัพท์มือถือ
- Value Propositions
- สินค้าและบริการระดับพรีเมียม
- การมี Ecosystem เป็นของตนเองที่เชื่อมต่อกันได้หมด
- เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ล้ำสมัย
- ระบบปฏิบัติการ iOS
- Channel
- Apple Store
- Authorized Dealer Store
- Customer Relationship
- Apple Care
- Communities
กลุ่มสอง : วิเคราะห์แนวทางการดำเนินธุรกิจ
- Key Resources
- พัฒนาและจัดจำหน่ายโทรศัพท์ iPhone
- พัฒนาและจัดจำหน่ายอุปกรณ์ IT
- วิจัยและพัฒนาซอฟแวร์ iOS
- พัฒนาและให้บริการระบบ Cloud
- Key Activities
- การบริหารข้อมูลและซอฟต์แวร์
- สินค้า ซอฟต์แวร์ และอุปกรณ์ IT
- Key Partners
- โรงงานชิ้นส่วน
- โรงงานรับผลิตสินค้า IT
- ผู้ให้บริการเครือข่ายมือถือ
- Dealer
กลุ่มสาม : วิเคราะห์ด้านการเงินธุรกิจ
- Revenue Stream
- ค่าบริการระบบต่าง ๆ
- ค่าลิขสิทธิ์
- ค่าโฆษณาบนแพลตฟอร์ม
- รายได้จากการขายโทรศัพท์มือถือและอุปกรณ์ IT
- Cost Structures
- โรงงาน ออฟฟิศ ศูนย์จัดจำหน่าย
- แรงงาน
- ทุนวิจัยพัฒนา
- ทุนการตลาดและการขาย
ตัวอย่างการใช้ Business Model Canvas กับธุรกิจ Hidilao
กลุ่มแรก : วิเคราะห์ลูกค้า
- Customer Segment
- ลูกค้าทั่วไป
- Value Propositions
- สินค้าและบริการระดับพรีเมียม
- ความบันเทิงระหว่างรับประทานอาหาร
- การบริการที่ประทับใจระหว่างรอคิว
- Channel
- ร้าน Hidilao ในห้างสรรพสินค้า
- Customer Relationship
- ระบบสมาชิก
- Facebookpage
- Line OA
กลุ่มสอง : วิเคราะห์แนวทางการดำเนินธุรกิจ
- Key Resources
- ให้บริการด้านอาหารหม้อไฟ
- พัฒนาเมนูและสูตรอาหาร
- Key Activities
- บริการอาหารและเครื่องดื่ม
- Key Partners
- Supplier วัตถุดิบอาหาร
- โรงงานผลิตอุปกรณ์ด้านอาหาร
- ธนาคาร
กลุ่มสาม : วิเคราะห์ด้านการเงินธุรกิจ
- Revenue Stream
- ค่าอาหารเครื่องดื่มและค่าบริการ
- Cost Structures
- แรงงาน
- ค่าเช่าร้านและตกแต่งร้าน
- ทุนวิจัยพัฒนา
- ทุนการตลาดและการขาย
- อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง