ในปัจจุบัน คุณพ่อคุณแม่จำนวนไม่น้อยเลือกให้ลูกเรียนแบบ Homeschooling แทนการส่งลูกไปเรียนตามลำดับชั้นเรียน ทำให้ผู้ปกครองหลายคนสงสัยว่า Homeschool คืออะไร, ดีต่อเด็กจริงไหม? และ ส่งผลต่อการพัฒนาของลูกอย่างไร วันนี้ วิชาการ ได้รวบรวมข้อมูลเพื่อไขข้อข้องใจให้ทุกท่านได้ทราบกัน
Homeschooling คืออะไร
หากจะแปลอย่างง่าย ๆ Homeschooling ก็คือการจัดการเรียนการสอนให้กับลูกเรียนที่บ้าน แทนการไปเรียนที่โรงเรียน โดยพ่อแม่ผู้หรือปกครองมักจะเป็นผู้สอนเอง ซึ่งจากข้อมูล Homeschooling จะพบในต่างประเทศมากกว่าในประเทศไทย และมีหลายสาเหตุที่ทำให้ผู้ปกครองตัดสินใจทำ Homeschooling เช่น มีความแตกต่างทางศาสนากับสถาบันการศึกษา, ขาดความเชื่อมั่นกับระบบการศึกษาหลัก หรือ เพื่อตอบสนองความต้องการพิเศษของลูก
Homeschooling เหมาะกับใคร
- เด็กที่เข้ากับระบบการศึกษาทั่วไปได้ยาก
- ครอบครัวที่พ่อแม่หรือผู้ปกครองอยากให้ลูกทำ Homeschooling และมีความพร้อมในการทำ Homeschooling
ทั้งนี้ก่อนที่จะตัดสินใจทำ Homeschooling ผู้ปกครองควรถามความเห็นของลูกว่าอยากทำ Homeschooling หรือไม่ หรือทำความเข้าใจกับลูกเกี่ยวกับ Homeschooling ก่อนเริ่ม
การทำ Homeschooling ในไทย
ในประเทศไทยเองการทำ Homeschooling อาจจะไม่เป็นที่พบเห็นโดยทั่วไป แต่ก็ไม่ใช่เรื่องใหม่อะไร เพราะมีหลายครอบครัวเลือกที่จะทำ Homeschooling โดยตามมาตรา 12 ของ พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ อนุญาตให้ครอบครัว พ่อแม่หรือผู้ดูแล สามารถจัดการการศึกษาพื้นฐานให้แก่เด็กเอง โดยที่ไม่ต้องเข้าเรียนในโรงเรียนของรัฐ หรือเอกชน โดยผู้ปกครองสามารถเริ่มทำ Homeschooling ได้ตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 เลยทีเดียว อีกทั้งนักเรียนที่ทำ Homeschooling ที่ลงทะเบียนกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา จะได้รับเงินสนับสนุนการศึกษาจากรัฐจนจบการศึกษาขั้นพื้นฐานอีกด้วย
รูปแบบของ Homeschooling
การจัดการศึกษาแบบครอบครัวเดี่ยว ที่พ่อแม่มีหน้าที่ประเมินผลการศึกษาของลูกร่วมกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
การจัดการศึกษาแบบกลุ่ม เป็นการรวมกลุ่มของหลายครอบครัวที่ทำ Homeschooling ซึ่งแต่ละบ้านก็จะแยกกันทำการเรียนการสอน แต่จะมาพบปะพูดคุยหรือทำกิจกรรมร่วมกันเป็นครั้งคราว
การจัดการศึกษาแบบรวมศูนย์ คือการจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ จากการรวมตัวของหลายครอบครัวที่ทำ Homeschooling โดยจัดตั้งเป็น องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร
การจัดการศึกษาโดยมีข้อตกลงร่วมกับทางโรงเรียน คือ พ่อแม่มีหน้าที่ออกแบบหลักสูตรการเรียนการสอน โดยโรงเรียนจะร่วมกันประเมินผลการศึกษาของเด็กกับพ่อแม่ อีกทั้งโรงเรียนยังสนับสนุนสื่อการเรียนการสอน, ออกใบรับรองการประเมิน, เอื้ออำนวยสถานที่ในการทำ Homeschooling หรือจัดกิจกรรมที่ให้เด็กที่ทำ Homeschooling ได้ทำร่วมกันนักเรียนในโรงเรียน
การเรียนออนไลน์ เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้ปกครองสามารถใช้สื่อออนไลน์ในการเรียนการสอน ซึ่งอาจจะเป็นหลักสูตรต่างประเทศ
Homeschooling มีข้อดีอย่างไร
- เพิ่มประสิทธิภาพในการเรียนรู้ การเรียนการสอนตัวต่อตัว ช่วยให้ผู้สอนปรับแผนการเรียนการสอนให้เข้ากับความต้องการของผู้เรียน ทำให้เด็กเรียนอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น อีกทั้งสามารถปรับความเร็วหรือช้าของบทเรียนตามความเหมาะสม และมีเวลาทำกิจกรรมอื่นมากขึ้น
- ได้ใช้เวลากับลูกมากขึ้น การทำ Homeschooling พ่อแม่มีหน้าที่โดยตรงในการสอน ซึ่งเป็นโอกาสที่ดีให้คนในครอบครัวได้ใช้เวลาร่วมกันมากขึ้น
- ตอบสนองความต้องการพิเศษของผู้เรียนได้ดี หากเด็กมีความต้องการพิเศษ หรือมีความพิการด้านใดด้านหนึ่ง Homeschooling อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีกับเด็ก ซึ่งพ่อแม่สามารถดูแลลูกได้อย่างเต็มที่ และสามารถปรับเปลี่ยนการเรียนการสอนให้เข้ากับเด็กได้ดีขึ้น
Homeschooling มีข้อเสียอย่างไร
- ค่าใช้จ่ายสูง แม้จะมีเงินสนับสนุนจากทางรัฐ แต่การทำ Homeschooling ให้ได้ประโยชน์ต่อเด็กสูงสุด ผู้ปกครองอาจจำเป็นต้องลงทุนในสื่อการเรียนการสอนหลากหลายวิชา
- เพิ่มภาระงานให้ผู้ปกครอง การทำ Homeschooling ผู้ปกครองต้องทำการศึกษาในแต่ละรายวิชาเพื่อนับไปสอนลูก อีกทั้งยังต้องวางแผนการสอนและการประเมิน
- อาจจะส่งผลในการเข้าสังคมของเด็ก เพราะการทำ Homeschooling เด็กจะใช้เวลาอยู่บ้านมากกว่าเด็กที่ศึกษาในระบบโรงเรียน อาจจะทำให้ขาดทักษะในการเข้าสังคมและไม่ได้ทำกิจกรรมในโรงเรียนบ้างอย่าง เช่น การแข่งกีฬา, เข้าชมรม หรือ การประชุมหน้าเสาธง
Reference:
- Jamie Martin. (2565). What Is Homeschooling? A Guide for Parents and Students. สืบค้นเมื่อวันที่ 05กุมภาพันธ์ 2566, จาก https://bit.ly/2CcxgxS
- University of the people. (2566). Pros and Cons of Homeschooling. สืบค้นเมื่อวันที่ 05กุมภาพันธ์ 2566, จาก https://bit.ly/40um9dj
- Owl Campus. (2564). Home School คืออะไร?. สืบค้นเมื่อวันที่ 05กุมภาพันธ์ 2566, จาก https://bit.ly/3Yt8od9
- The Coalition for Responsible Home Education. (2566). Is Homeschooling Right for You?. สืบค้นเมื่อวันที่ 05กุมภาพันธ์ 2566, จาก https://bit.ly/3lffLqk